Eda Dikmen yazıları - Lacivert Dergi

Eda Dikmen

LİNÇ KÜLTÜRÜ ASLINDA BİR TÜR TOPLU SANRI

24 Haziran Salı2025 Sosyal medyada her an herkesin bir sözle, bir görüntüyle, hatta hareketsiz ve sessiz kaldığı için bir linç kampanyasının hedefine dönüşmesi mümkün. Madalyonun öteki yüzünde aynı kimsenin öfkesini, nefretini bir başkasına yönelterek bu tür kampanyaların faillerinden birine dönüşmesi de bir o kadar mümkün. Bir paylaşımınız ya da tweet’iniz sizi bir anda kahraman yaparken durduk yere istenmeyen kişi de ilan edilebiliyorsunuz. İsmi, şöhreti ya da çokça takipçisi olanlar için hedef tahtasına konmak ihtimali ise çok daha fazla. Bu dosyada sosyal medyadaki linç kültürüne en fazla maruz kalan kesim olan oyuncu, influencer ve youtuberlar’ı ele aldık ve onlarla uğradıkları linç eylemlerini ve bu süreçte hissettiklerini konuştuk. Mesele öyle bir boyuta gelmiş ki bazıları burada bile anonim kalmak istedi.

KADİM BİLGİLERLE SAĞLIKLI YAŞAM VE SMA GERÇEĞİ

26 Mayıs Pazartesi2025 Günümüzde sağlık herkesin önceliği haline geldi. Daha sağlıklı olmak için pek çok farklı yönteme başvuruyoruz. Bu bağlamda son yıllarda kadim öğretilere de geri dönüş başladı. Modern tıbbın yanı sıra alternatif tıp da giderek daha fazla ilgi görüyor. Bu eğilimler doğrultusunda alternatif ve kadim tıbba olan ilgiyi tahlil edelim, neler vaat ettiğini görelim dedik ve Jin. Op. Dr. Esra Kırsever ile konuştuk. Öte yandan adını daha önce duymadığımız hastalıklar da gündemimize girmeye başladı. Bunlardan biri de hiç kuşkusuz SMA hastalığı. Ancak bu hastalık hakkında toplum olarak yeterince bilgili sayılmayız. SMA hastalığının tanı ve tedavi süreçlerini de Doç. Dr. Ahmet Cevdet Ceylan’dan dinledik.

RENKLER ŞİFA GETİREBİLİR Mİ? SİHHATİ DÜZELTMENİN PEŞİNDE BİN BİR ALTERNATİF YÖNTEM

14 Mayıs Çarşamba2025 Son yıllarda alternatif tıp, giderek daha fazla insanın ilgisini çekiyor. Sağlık sorunlarına çözüm arayan ya da daha genç ve dinç görünme çabası içine giren birçok kişi, modern tıbba yüz çevirerek alternatif tıp uygulamalarına yöneliyor. Gündelik sohbetlerimizde hacamat yaptırdığını, akupunktur tedavisi gördüğünü ya da refleksolojiye veya benzeri yöntemlere başvurduğunu anlatanlara sıkça rastlıyoruz. Sıhhat açısından çok geniş bir uygulama alanına hitap eden bu yöntemler, genellikle modern tıbba destek olarak düşünülseler de bazen tamamen ana tedavi olarak tercih edilebiliyorlar. Ancak, bilinçsizce uygulandığında sağlık açısından riskler de barındırıyorlar. Bu tedavilerden fayda gördüğünü iddia edenler kadar bunlara şüpheyle yaklaşanlar da az değil. Peki, bu tedaviler gerçekten işe yarıyor mu? Hangi durumlarda faydalı olabilirler? Bu bölümde popüler alternatif tedavileri inceleyeceğiz.

21. YÜZYIL BAĞIMLILIKLAR ANSİKLOPEDİSİ

25 Nisan Cuma2025 “Çin’de üç gün boyunca bilgisayar başında kalan bir kişi hayatını kaybetti”, “Romanya’da dokuz gün video oyunu oynayan bir genç hastanelik oldu” gibi haberler artık olağan gündemin bir parçasına dönüştü. Eskiden akla gelen ilk bağımlılık türleri uyuşturucu, alkol ya da sigara gibi kimyasal bağımlılıklarken, artık dijitalleşmenin etkisi ve değişen tüketim alışkanlıklarımızla birlikte iptilalar hayli çeşitlendi. İnsanları bunlara sürükleyen sebepler de öyle. Günümüzde insanlar, beğeni almak, ilgi görmek, kendini kanıtlamak ya da anlık hazza ulaşmak için davranışsal bağımlılıkların içerisine sürükleniyor. Üstelik pek çok kimse bu eğilim ve alışkanlıklarının iptila boyutuna vardığını kabullenmek istemiyor. Ancak sosyal medya, adrenalin tutkusu, alışveriş, çevrimiçi kumar, şeker tüketimi, estetik takıntılar ve aşırı spor yapma gibi tutkular günümüzde bağımlılık haline gelmiş durumda. Modern zamanların getirdiği bu bağımlılık türlerinden birkaçını sizler için inceledik.

ZAMANE SAFSATALARININ DAYANILMAZ CAZİBESİ

21 Mart Cuma2025 Günümüzde insanların manevi ihtiyaçlarını karşılamak, anlam arayışlarına çözüm bulmak ve hayatlarına değer katmak için yeni yollar keşfetme çabalarına şahit oluyoruz. Özellikle sosyal medyada hepimiz denk geliyoruz; manifest, evrene mesaj yollama, yeni meditasyon teknikleri, “aldım, kabul ettim, 777” gibi cümleler, gezegen hareketlerini takip ve pozitif düşünce gibi popüler akımlar biz fark etmeden hayatımızın bir parçası haline geldi. Bu inanışlar toplumun neredeyse büyük bir çoğunluğunun diline yerleşti bile. Kişisel gelişim araçları ve spritüal inançların modern insanın aşamadığı sorunlara ve belirsizliklere karşı alternatif bir çözüm sunduğu ve manevi boşluklarını doldurmalarına yardımcı olduğu iddiaları nedeniyle bu kadar yayıldığı düşünülüyor. Dahası sıhhati ve getirileri henüz ispatlanmamış bu tür inançlara saplantı derecesinde kapılmış kimselerle fazlasıyla karşılaşır olduk. Biz de bu iddiaların ne kadar tutarlı ve işe yarar olduğunu iki uzmana danıştık. Kişisel gelişim ve spritüal inanışların dini boyutunu din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmeni Şule Kala ile psikolojik boyutunu ise Uzman Psikolog Esra Oras ile konuştuk.

ESTETİK CERRAHİYLE TANRIM BENİ BAŞTAN YARAT!

24 Şubat Pazartesi2025 İnsanlar hayret verici yöntemlerle, vücutlarında akla hayale gelmeyecek değişiklikler yaptırabiliyor. Bu durum görünüşünden memnun olmayan, özgüven eksikliği, dismorfofobi (beden algısı bozukluğu) gibi psikolojik sorunlar yaşayanlar için bir umut kapısı olurken, sosyal medyadaki güzellik algısından, ünlülerden ve fenomenlerden etkilenenler içinse büyük riskler taşıyor. Tıbbi estetik uygulamalarının bir sonu ya da sınırı yok. Estetik cerrahiye herkesin bu kadar kolay ulaşamadığı ve ulaşanların sır gibi saklandığı günlerin geride kalması da bu durumu tetikliyor. Artık hemen her köşe başında bir estetik merkezinde ya da hastanede bu işlemler yapılıyor ve büyük bir başarı hikâyesi gibi anlatılıyor. Estetik ameliyat yaptıranlara şaşırılan ya da arkasından konuşulan günler sona ermiş görünüyor. Artık herkesin birbirine benzediği ve hatta estetiksiz müdahalesiz insanlara tuhaf gözlerle bakılmaya başlandığı bir döneme girdik. Üstelik bugün güzellik ve estetik dediğimiz konuya sadece kadınlar ilgi göstermiyor, erkekler de en az kadınlar kadar bu konuyla içli dışlı. Hal böyle olunca toplumun her kesiminin bu kadar ilgi gösterdiği estetik uygulamalar konusunda en çok tercih edilen yöntemleri, trendleri, ne işe yaradıklarını merak ettik ve sizler için en popülerlerini derledik.

KOMPLO TEORİLERİNİN VAZGEÇİLMEZ AKTÖRLERİ SIR PERDESİ ARDINDAKİ EZOTERİK ÖRGÜTLER

16 Ocak Perşembe2025 Gizemli öğretiler üzerine kurulduğu ileri sürülen ve sahip oldukları sırlı bilgileri yalnızca mensuplarına aktardığı iddia edilen gizli örgütler yüzlerce yıldır merak konusu. Varlıkları da öğretileri de kalın bir esrar perdesi ardında kaldığı için haklarında türlü komplo teorileri üretilmiş. Ezoterik ve mistik bir yapıya sahip olduğu söylenen bu örgütlerin insanları yönetmek, ekonomiyi ele geçirmek, dini inançları yok etmek ya da yeni bir dünya düzeni kurmak türünden hedefler güttüklerine dair pek çok komplo teorisi bulunuyor. Bu yazıda, ezoterizmin derinliklerine inerek, gizli örgütlerin tarihine, sembollerine ve etkilerine dair merak edilenleri ortaya koymaya çalışacağız. Ülkemizde de FETÖ gibi benzerleri bulunan örgütler, insanların inançlarını kolay yoldan sömürmenin yollarını çok iyi biliyorlar.

ÇOCUKTAN AL HABERİ: RENKLİ BULUTLAR OLSAYDI GÖKYÜZÜ ÇOK DAHA GÜZEL OLURDU

18 Kasım Pazartesi2024 Çocuklara dair bir dosya hazırlarken onların hayallerini, ideallerini, dünya hakkındaki düşüncelerini, şikâyetlerini, sorunlarını ve dünyada neleri değiştirmek istediklerini merak ettik ve mikrofonu bu kez onlara yönelttik. Bakalım onlar ne düşünüyor, ne hissediyordu? Bu minik insanların ağzından “Filistin’deki çocukların da bizler gibi özgür olmasını istiyorum”, “Dünyadaki tüm savaşları durdururdum”, “Çevre kirliliğinden şikâyetçiyim”, “Tüm çocukların eşit olmasını sağlardım” gibi birbirinden duyarlı, bilinçli ve yüzümüzde Tebessüm oluşturan cevaplarla karşılaştık. Yönelttiğimiz sorulara verdikleri karşılıklar minik zihinlerin şaşırtıcı derecede farkındalığa sahip olduklarını gösteriyordu. Dilerseniz gelin, çocuklarımızın ne düşündüğüne bir de siz kulak verin.

YENİ İNSANIN TASARLANMIŞ KODLARI

10 Ekim Perşembe2024 Günümüzde dünya pek çok sorun, etki ve değişiklikle karşı karşıya. Bir yanda savaşlar, göç, açlık, kuraklık, iklim değişikliği gibi sorunlar… Diğer yanda dijitalleşme ve yapay zekâ başta olmak üzere teknolojinin giderek artan etkisi… Hayatı giderek dönüştüren birçok yenilik ve icat… Dünyadaki bu değişimden biz insanlar da nasibimizi alacağa benziyoruz. Hatta değişmeye başladığımız bile söylenebilir. Toplumsal değerlerimizden uzaklaşmak, LGBT ideolojisiyle kuşatılmak, ırkçı-ayrımcı düşünce yapısına maruz kalmak ya da farklı inanç arayışları bu değişimin başlıca ayaklarını teşkil ediyor. Kitlelere telkin edilen bu gibi görüş ve eğilimleri benimsemesi istenen varlığa biçilen tanımlardan biri “yeni insan”. Birtakım güç odaklarının bu insan türünden beklediği başlıca şey ise; geleneğini, dilini, ırkını, cinsiyetini, inandığı değerleri, ahlakı, hak ve adalet gibi kavramları göz ardı etmesi ve mümkünse kendisine sunulanlarla değiştirmesi. Tasarım nesnesi bu “yeni insan”ı ve ortamını gelin daha yakından tanıyalım.

İSRAİL VAHŞETİ VE FANATİZMİNE KAFA TUTANLAR

04 Eylül Çarşamba2024 İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Filistin’de milyonlarca masumu katletmesi, 1 milyondan fazla insanı göç etmeye zorlaması, saldırının şiddeti her geçen gün artmasına rağmen yine tüm dünya sessizliğe büründü. Filistin’de yaşanan soykırımı tüm dünya canlı canlı izlerken vicdan sahibi, cesur insanlar susmuyor ve aylardır protestolar düzenleyerek Filistinlilerin sesini duyurmaya çalışıyorlar. Yaşanılan soykırımı daha fazla insanın duyması ve duyarlılığın oluşması noktasında kanaat önderi pozisyonunda olan, gençlerin örnek aldığı oyuncuların, müzisyenlerin, sporcuların, sanatçıların yaptıkları sosyal medya paylaşımları ve katıldıkları eylemler büyük önem taşıyor. Dünyaca ünlü birçok sanatçı Cannes Film Festivali, Oscar, Eurovision gibi tüm dünyanın takip ettiği organizasyonlarda Filistin hakkında konuşarak belki de kariyerini tehlikeye atıyor. Ülkemizde ise olayların başladığı günden beri Filistin’e desteğini belirten isimler var ancak genele baktığımızda daha cılız seslerin çıktığını görüyoruz.

BUGÜNDEN YARINA DEĞİŞEN TATLAR

23 Mayıs Perşembe2024 Teknolojinin gelişimi sosyal hayatı, alışkanlıkları, iletişimi değiştirdiği gibi sofralarımızı da değiştiriyor. Füzyon mutfağı, bitkisel bazlı et, vegan diyeti, sağlıklı yaşam, ketojenik beslenme, sürdürülebilir ve lokal ürünler, moleküler mutfak gibi kavramlar hızla günlük hayata dahil oluyor. Bu dönüşümü uzmanlardan, akademisyenlerden de dinledik ama kahveden lahmacuna, dönerden sucuğa, kebaptan vegan sofralara kadar yiyeceklerin ve beslenme trendlerinin geleceğini bir kez de sahadaki aktörlerden dinleyelim dedik.

İSRAİL SANIK KÜRSÜSÜNDE

16 Nisan Salı2024 7 Ekim'den bu yana tüm insanlığın gözü önünde Filistin'de bir soykırım gerçekleşiyor. Dünyanın gözleri önünde ABD ve Avrupa'nın desteğini arkasına alan İsrail saldırıların dozajını her geçen gün artırıyor....

RAMAZAN GÜNEŞ GİBİ DÜNYAYI AYDINLATIYOR

04 Nisan Perşembe2024 Yaklaştıkça heyecanı artan, güneş gibi içimizi aydınlatan Ramazan ayı geldi. İnsan hafızasında yer eden anılar arasında mutlaka oruçla ilgili bir şeyler vardır ama biz nostalji havasında kalmayıp değişen ve gelişen dünyanın Ramazan coşkusunu merak ederek harekete geçtik. Sınırlar ve kilometreler bir yana Bosna’dan Japonya’ya, Endonezya’dan Zanzibar’a, Londra’dan Mısır’a bambaşka ülkelerden benzer görüntülerle karşılaştık.

SOLCU GÖRÜNMEK İSTEYENLERE GARANTİLİ TÜYOLAR

20 Mart Çarşamba2024 İnsanların siyasi tercihlerini ve ideolojilerini sınıflandırmak için kullanılan en yaygın kriter sağ ve sol ayrımıdır. Bu ayrım yıllar geçse dahi siyasi arenadan yok olacağa pek benzemiyor. Ayrım öylesine keskinleşmiştir. Bazı fikirler ve tercihler sağ, bazı kavramlar ise sol olarak tanımlanır. Biz bugün konumuz gereği solculuğu ele alacağız. Solculuğun tanımı genel doğrular çerçevesinde; emek-sermaye çelişkisinde emekten yana olan, insan merkezli olan, sosyal hiyerarşiyi kaldırmak isteyen ve zenginliğin eşit dağılımını destekleyen politik hareketlere karşılık geldiği yönünde. Ne var ki ülkemizdeki solcuların bu tanıma uyduğunu söylemek çok güç. Mevcut manzarada “Türk solu” denilen eğilimlerin çoğu CHP’nin peşinde oradan oraya savrulan, neye hizmet ettiği bilinmeyen bir yapıya dönüşmüş durumda. Bu durumda bu insanlar solcu mu oluyorlar yoksa sözde solcular haline mi geliyorlar, yoksa hiçbiri mi? Ortamlarda solcu görünmenizi sağlayacak şu püf noktaları bir değerlendirin ve işin aslına siz karar verin! Buyurun size en azından görünüşte kusursuz bir solcu olmanın başlıca anahtarları!

BATI’NIN KANLI TARİHİNDEN BİRKAÇ SAYFA

27 Şubat Salı2024 Orta Çağ’da olduğu gibi son birkaç yüzyılda da nmeydana gelen savaş, işgal, katliam, soykırım, insanlık suçu gibi birçok facianın altında Avrupalıların imzası var. Özellikle 20. yüzyılın başından günümüze uzanan süreçte dünyada gerçekleşen hemen hemen tüm kanlı ve yıkıcı hadisenin altında ya doğrudan ya da perde arkası aktörü olarak Avrupalılar ve Amerikalılar bulunuyor. Açıkçası dünyanın son dönemlerine damga vuran acı olayların çok büyük kısmı Batılıların sabıka listesinde kayıtlı. Liste o kadar kabarık ki bu insanlık ayıplarının ancak belli başlı birkaçını anabildik.

MİLYONLARCA VİCDAN FİLİSTİN İÇİN SOKAKLARDA

24 Ocak Çarşamba2024 İşgalci İsrail devleti Gazze’de çocuk, kadın, yaşlı, hasta demeden okulları, hastaneleri ve sivil tüm alanları vuruyor. Bir yandan da bölgede halkın su, elektrik ve yakıt gibi insani ihtiyaçlarını keserek sürgün ve soykırım zemini hazırlıyor. Vicdanları kıvrandıran bu acımasız saldırganlık, devletler göz yumsa da dünyanın dört bir yanından halkların tepkisini çekiyor, isyan eden kitleler meydanları dolduruyor. İngiltere’den ABD’ye, Almanya’dan Fransa’ya, İskoçya’dan Belçika’ya, Cezayir’den Kanada’ya kadar birçok farklı ülkeden, dinden, ırktan insan Gazze için eylemler, mitingler düzenliyor, boykotlar başlatıyor, sosyal medya paylaşımlarıyla protestoda bulunuyor. Özellikle İsrail’in en büyük destekçilerinden ABD ve Batılı ülkelerin Filistin’e destek gösterilerini yasakladığı bir ortamda sosyal medyada örgütlenen yüz binlerce insan Filistin’e destek için sokaklara çıkıyor.

FİLİSTİN İŞGALİNİN KRONOLOJİSİ

18 Aralık Pazartesi2023 İşgalci İsrail’in Filistin toprakları üzerinde ilan edilişinin üzerinden 75 yıl geçti ve vatanları her yıl parça parça ellerinden koparılan Filistinliler bu süre zarfında gün yüzü görmediler. Bu 75 yıllık süreç sık sık Filistinlerle birlikte bir toplumun önce egemenlik, ardından var olma haklarının, insan hak ve hürriyetlerinin, evrensel uluslararası hukuk kurallarının korsan bir devlet tarafından katledilişine sahne oldu. Bu insanlık ve hukuk dışı acımasız sürecin mihenk taşlarını unutulmaması için derledik.

SOSYAL MEDYANIN EŞİK BEKÇİLERİ: FENOMENLER

11 Aralık Pazartesi2023 Dijital medya platformları hayatımızda yoğun bir yer tutmaya başladı. Hal böyle olunca gündelik hayatımızdaki çoğu şeyi sosyal medyaya taşır olduk. Daha da ötesi hayatımıza bu mecralarda çok sayıda takipçi ile beraber nüfuz kazanan ve “fenomen” olarak adlandırılan bazı kimseler girmeye başladı. Bunların bazıları kanaat önderi haline bile geldiler. Bunlar arasında özellikle siyaset alanında paylaşım yaparak kitleleri etki altına alan, dezenformatif içerikler üreten ve trol hesaplar eliyle yalan haberler servis edip kitleleri yönlendirmeye çalışanlar artık ciddi bir sorun teşkil ediyor. Bu durum sadece fenomenlerle sınırlı kalmıyor, artık sanatlarından ziyade görüşleriyle gündeme gelince daha çok etkileşim aldıklarını fark eden sanatçılar da bu kervana katılıp sıyası paylaşımlar yaparak kitlelerini etkilemeye, hatta dezenformasyon üretmeye başladılar. Kriz anlarında ve seçim süreçlerinde sık sık karşımıza çıkan bu hesapların sıyası süreçlere etkilerini, son yıllarda çok sık karşılaştığımız dezenformasyonu ve trol hesaplara karşı nasıl önlemler alabileceğimizi üç farklı alanın uzmanları; Abdurrahman Uzun, Mehmet Şentürk ve Ömer Faruk Övenç Lacivert’e anlattı.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ACI VERİCİ GÜZELLİK UYGULAMALARI

12 Ekim Perşembe2023 Vücut estetiği ve güzellik fikri evrensel olsa da bu olgu, farklı şekillerde ve formlarda karşımıza çıkıyor. Tarih içerisinde güzelliğin tanımı ve standartları sıklıkla değişti, değişmeye devam da ediyor. Ülkeler ve kültürler arasında ise güzellik tanımı çarpıcı şekilde farklılık gösteriyor ancak son yıllarda internetin de hayatımıza girmesiyle beraber popüler kültür ve bunun uzantısı olan uluslararası güzellik ve beden özellikleri anlayışı hepimizi daha çok etkiler bir hale gelerek insanları mükemmeliyetçiliğe sürüklerken herkesin birbirine benzemesine de neden oldu. Bilhassa moda sektörü, modeller, aktör ve aktrisler güzellik ve bedensel görünümle ilgili bu algının birebir taşıyıcıları konumundalar. Bunun önemli bir kolunu da sosyal medya teşkil ediyor. Günümüzde TikTok ve Instagram gibi platformlarda ortaya çıkan güzellik trendleri her ne kadar dikkat çekici olsa da eski çağlarda kullanılan ve hala gelenek olarak devam ettirilenler de bir o kadar ilginç, bazen de korkutucu olabiliyor. Küçük ayaklı görünebilmek uğruna 3-4 numara küçük ayakkabıyla dolaşanlar, zayıflamak için her yemek sonrası zorla kusanlar, alnının ortaya çıkması için kirpiklerini aldıranlar ve daha niceleri… Geçmişten günümüze varlığını sürdüren farklı kültürlerin acı verici güzellik algılarını sizin için derledik…

TEŞHİRİN YAYGINLAŞMASI İNSANIN YOZLAŞMASINA SEBEBİYET VERİYOR

11 Ekim Çarşamba2023 Sosyal medya mecralarında dijital benliklerimizi var ederken araç olarak teşhirin seçilmesi yaygınlaşıyor ve dolayısıyla kendimizi, benliğimizi, özel alanlarımızı, hayatımızı teşhir eder hale geliyoruz. Öyle ki bu mecralarda “görünür”, “popüler” ya da “güzel” olmanın yolu beden teşhiri ve çıplaklıktan geçiyor gibi bir algı oluşmuş görünüyor. Lacivert’te bu ay beden konusunu masaya yatırırken, son zamanlarda sıklıkla tartıştığımız beden teşhiri ve çıplaklık konusunu meslekleri itibarıyla bu alanlara doğrudan temas edenlere soralım dedik. Kulak burun boğaz ve baş boyun cerrahisi uzmanı Gürcan Sünnetci, Uluslararası Sosyal Medya Derneğı Başkanı Said Ercan, oyuncu Ali Nuri Türkoğlu ve gazeteci Özlem Doğan ile konuştuk.

21. YÜZYILA DAMGA VURAN BİLİM OLAYLARI

10 Temmuz Pazartesi2023 Bilimsel gelişmeler ve teknolojik icatlar her yüzyılda hayatımızı kolaylaştırmış ve insanoğlunun yeni şeyler keşfetme arzusunu doğurmuştur. Teknoloji ve bilim 21. yüzyıl ile birlikte o kadar hızlı bir şekilde ilerliyor ki takip etmek dahi çok zor. Bu gelişmeler ışığında, özellikle son 20 yıla baktığımızda, bireylerin ve toplumların geleceğini, bilgiyi kullanma ve üretme biçimlerini iyileştirmek adına önceki 100 yıldan daha fazla ilerleme kaydedildiğini görüyoruz. Şu an hayatımızın vazgeçilmezleri olarak düşündüğümüz teknolojik icatların neredeyse tamamı son 20 yıla ait keşifler. Gelin şimdi içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda yani 2000’li yıllarda yapılan icatları, buluşları ve keşifleri sıralayalım.

ASTROLOJİ BİR YORUM SANATIDIR

31 Mayıs Çarşamba2023 Milyarlarca ışık yılı ötede bulunan galaksi kümelerinin saldıkları enerjiyle dünyadaki hadiselere, insanların kaderine etki ettiği inancına dayanan astroloji eski çağlarda olduğu gibi günümüzde de popülerliğini koruyor. Ne var ki Doğu ve Batı’nın uyumsuzluğu bu alanda da kendini gösteriyor. Latin ve Hint kaynaklı çeviriler sayesinde Müslümanlar matematik, astronomi gibi alanlarda gelişimini sürdürmüştür. Müslümanlar miras aldıkları bilgileri geliştirip astrolojinin gelişimine katkı sunmuşlardır. Bunlardan biri de 14. yüzyılda, bin yıldızlık bir astrolojik katalog içeren, Uluğ Bey’in Orta Asya’da bulunan Semerkant’taki gözlemevinin inşasına vesile olmasıdır. Büyük İslam bilgini Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri, astroloji ilmi ile yakından ilgilenmiş, Marifetname adlı eserinde burçlarla ilgili bilgilere değinmiştir. Uranyen astrolog Sevilay Eriçdem ve Çin astroloğu Bahar Bilge ile günümüzde özellikle “enerji” esaslı inançlara meyilli olanların rağbet gösterdiği astrolojinin farklı dallarını, ortaya çıkış hikâyesini ve bugünkü artan ilgiyi konuştuk.

DEPREMİN ARDINDAN ÜLKECE TEK YÜREK OLDUK: İŞTE O GÖNÜLLÜ KAHRAMANLARIN HİKÂYELERİ

04 Mayıs Perşembe2023 Yardımseverlik, Türk toplumunun en önemli özellikleri arasında yer alıyor. Tarihimize baktığımız zaman da savaşlar, kıtlık ve doğal afetler gibi zor zamanlarda dayanışma, yardımlaşma ve kenetlenme duygusunun ortaya çıktığını görüyoruz. Dünyanın neresinde olursa olsun deprem, tsunami, sel, yangın, kuraklık, yoksulluk, sefalet ya da salgın hastalıklar baş gösterse, Türkiye’nin yardım eli oraya uzanıyor. Yaşanan deprem felaketinde bu sefer yardım elleri ülkemiz için uzatıldı ve tek yürek olduk. Depremin ilk anından itibaren yapılan yardımları bölgeye ulaştırmak, arama kurtarma çalışmalarına katılmak, başta çocuklar olmak üzere depremzedelere psiko- sosyal destek vermek için STK’lar ve gönüllüler canla başla çalıştılar. Biz de Lacivert olarak deprem bölgesi için elini taşın altına koyan STK’larla ve gönüllülerle konuşup onların hikâyelerini dinledik.

BAŞKAN ERDOĞAN’IN TARİHE GEÇEN KONUŞMALARI

24 Mart Cuma2023 Başkan Recep Tayyip Erdoğan, söyledikleri, yaptıkları ve uluslararası sistemin tutarsızlıklarına karşı duruşuyla sadece Türkiye'nin değil, pek çok coğrafyanın da kaderini etkiledi, değiştirdi. Erdoğan...

ENTELLİĞİN PÜF NOKTALARI: ORTAMLARDA ENTELEKTÜEL GÖRÜNMENİZİ SAĞLAYACAK EN KLİŞE BİLGİLER

22 Şubat Çarşamba2023 Entelektüelin tanımı genel doğrular çerçevesinde; bilgi düzeyi yüksek, idrak ve muhakeme yetisi olan, mesleği ile ilgili konuların dışında kalan şeylere de ilgi gösteren, sanat, felsefe, dil gibi konularda kendini geliştiren ve toplumsal olaylarla da bigâne kalmayan kişi olduğu yönünde. Ne var ki insanların artık entelektüel olmak için öğrenmeye, eğitim almaya, bedel ödeyeceği bir sürece talip olmaya, birçok sanat ve kültürel etkinliklere katılmaya ya da bunlar üzerine düşünmeye vakit harcamaya hevesli olduğunu söyleyebilmek giderek zorlaşıyor. Öyle ya entelektüel olmak meşakkatli iş, “entel” olmaksa daha kolay… Hal böyle olunca bulundukları ortamda daha popüler ve entelektüel görünmek isteyen enteller kendilerini kısa süre içerisinde kültürlü biri olarak göstereceğine inanarak klişe ve hap bilgilere, genel geçer bir literatüre, kulaktan duydukları ya da sosyal medyadan kaptıkları içeriklere başvurmayı tercih ediyor ve deyim yerindeyse bu “hapları” ortamlarda pazarlıyorlar. Peki, bu insanlar entelektüel mi oluyor yoksa entel mi ya da hiçbir şey mi? Ortamlarda entelektüel görünmenizi sağlayacak şu püf noktaları bir değerlendirin ve işin aslına siz karar verin! Buyurun size kusursuz bir entel olmanın başlıca anahtarları!

TÜKETİM KARŞITI HAREKETLER VE YAŞAM TARZLARI

06 Şubat Pazartesi2023 Bir Eskimonun ihtiyacı ile Kızılderilininki ya da Afrika kabilesinde yaşayan birinin ihtiyacı ile Londra’daki bir kentlininki haliyle farklılık gösteriyor. İhtiyaç denilince aklımıza beslenme, barınma, giyinme gibi temel gereksinimlerimiz gelse bile son 50-100 yıl arasında bu kavramın tanımının çok değiştiğini salt yaşam tarzımıza bakarak bile anlamamız mümkün. Dünya nüfusunun artışı ve sömürgecilik dönemindeki yeni pazar arayışlarını sürdüren kapitalist döngü sürecinde 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren iletişim teknolojilerindeki gelişmelerin de etkisiyle tüm dünyada bir “tüketim toplumu” zuhur etmeye başladı. Modern dönem insanının karakteristik özelliklerinden biri de hiç kuşkusuz tüketim kültürünün akışı içinde yaşaması. Ancak bu akışın dümen suyunda gitmeye razı olmayanların sesleri de çıkmıyor değil. Günümüzde bu durumun neredeyse bir çılgınlığa dönüşmesi ve iklim krizini tetiklemesi sebebiyle tüketim furyasına karşı birtakım akımlar, etkinlikler ve markalar yavaş yavaş seslerini yükseltmeye başladı. İşte bu reddiyecilerden bazıları.

ANORMAL CİNSİYET DAYATMASINA MEYDAN OKUYANLAR, FITRATI SAVUNANLAR

25 Kasım Cuma2022 LGBTI+ örgütlerinin Türkiye’deki faaliyetleri ve kampanyaları, dünyada olduğu gibi ülke gündemini de işgal ediyor; kitaplarda, filmlerde, sokakta, siyasette ve her alanda propagandalarını yaparak çocuklara dahi cinsiyetsizliği dayattıklarına şahit oluyoruz. Doğrudan insan fıtratını hedef alan, kadının kadın, erkeğin de erkek olduğu bir dünyayı reddedip cinsiyetsizliği savunan ve son günlerde cinsiyetsiz çocuk yetiştirme hedefinde olan bu yapıya karşı duran psikolog, psikiyatr, doktor, akademisyen ve siyaset dünyasından isimlerin düşüncelerine gelin beraber bakalım.

SANAL DÜNYALARI ÖNCEDEN HABER VEREN BİLİM KURGU ESERLERİ

22 Eylül Perşembe2022 Sabah kahvaltınızı Paris’te bir kafede yaptıktan sonra İstanbul’daki ofisinize geçiyorsunuz. Öğlen yemeği için rotanızı Londra olarak belirledikten sonra akşam bir şeyler atıştırmak için İtalya’ya gitmeye karar veriyorsunuz. “Nasıl eve döneceğim?” diye düşünmenize gerek yok çünkü zaten evdesiniz. Hatta uyumadan önce sizin için oluşturulan yapay bir cennette huzurlu vakit de geçirebilirsiniz. Size ultra zengin bir hayattan değil, gün geçtikçe daha da çok andığımız popüler teknoloji kavramı Metaverse evreninden bahsediyorum. Bu akıl almaz kavram gündemimizi bu sıra çok fazla meşgul ediyor fakat görünen o ki Metaverse’te yaşamla ilgili zihnimizde net bir görüntü henüz canlanmıyor. İşte tam bu noktada bilim kurgu eserleri devreye giriyor. Gelin Metaverse evrenini en iyi anlatan film ve kitaplara yakından bakalım.

DİJİTAL PARALEL HAYATA HAZIRLANANLAR İÇİN METAVERSE KILAVUZU

21 Eylül Çarşamba2022 Gündelik hayatımıza belki üç-beş sene sonra dâhil olacak yeni teknolojiye hazır mıyız? Sürekli ismini duyuyoruz ama yeni teknolojinin işimize nasıl yarayacağını, onunla neler yapabileceğimizi ve kullanmak için nelere ihtiyaç olduğunu, neyi ne kadar bilmemiz gerektiğini pek de bildiğimiz söylenemez. O halde lütfen dikkatlerinizi bu yazıya verin. Şimdilik ilgi çekici ve gizemli görünen ancak yakın zamanda büyük ihtimalle içine sık sık gireceğimiz dijital paralel evrene hazırlanmak isteyenler için işte size kapsamlı bir Metaverse kılavuzu.

GENÇLERE YÖNELİK TEO-POLİTİK ALGI OPERASYONLARI BİR GÜVENLİK SORUNU

23 Ağustos Salı2022 Gençlik, insan yaşamının en hareketli dilimi. Aynı zamanda toplumsal olarak, milletlerin ve devletlerin ilerlemesindeki temel güçlerden biri. Toplum açısından baktığımızda gençlik dünyaya geldiği, yetiştiği, eğitilmekte olduğu sosyal bünyeyi, o bünyeye ait temel özellikleri koruyarak ve çağa uygun biçimde gelişerek kendisinden sonraki geleceklere aktaracak bir sosyal potansiyele sahip. Sosyal medyanın gün geçtikçe artan önemi ve çoğalan işlevi olumlu gelişmelere kapı açtığı gibi bazı olumsuzluklara da yol açıyor. Özellikle çağımız gençlerinin din üzerinden olumsuz algı yönetimine maruz kalmaları da bu yolda karşılaşılan durumlardan sadece biri. Tartışılması, nedenlerine inilmesi ve ifşa edilmesi gereken manevi bir tehdit aynı zamanda. Algı mühendisliği üzerinden müdahaleye ve etkilenmeye açık olan gençlerin manevi durumlarını ve yaşadıklarını Sabahattin Zaim Üniversitesi’nden ilahiyatçı Prof. Dr. Özcan Hıdır ve Diyanet İşleri Başkanlığı Çatalca Vaizi Muhammet Masum Vanlıoğlu ile konuştuk.

YENİ YAZILAR

Hilmi Demir

Çok sevdiğim bir atasözü vardır: Dünün güneşinde bugünün çamaşırı kurutulmaz. Bugün aile üzerindeki tartışmalar maalesef yalnızca kadın üzerinden yapılıyor. Kadın çalışmazsa, geleneksel aile yapısındaki...

İsmihan Şimşek

Paris filtresinin arkasından akıyor hayat… Çok güzelim, çok güzeliz. Bütün postların altında aynı yorumlar: "Canııımmm çok güzelssiiinnnn kalp kalp kalp"... Bu güzelliğe -pardon filtreli güzelliğe-...

Hülya Koçyiğit

Aile, son yıllarda üstlendiği görevlerle ve yaşadığı dönüşümle en çok konuşulan meselelerin başında geliyor. Aile kavramının önemini vurguladığımız dosyamızda filmlerini yıllarca ailece birlikte izlediğimiz sinema tarihimizin unutulmaz yıldızlarından Hülya Koçyiğit ile bir araya geldik. Çocuklara ve kadınlara dair hassasiyetini sıkça dile getiren Koçyiğit ile sanatının yanı sıra kültürümüzde ailenin yeri, kendi annelik deneyimi, Yeşilçam’da işlenen aile yapısı ve toplumsal dayanışmanın gerekliliği üzerine keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik. Hem geçmişi hem bugünü konuştuğumuz bu sohbette Koçyiğit, ailenin değişen dünyada neden sağlam kalması gerektiği üzerine kayda değer tespitlerde bulundu.

Ayşe Böhürler

İlk insandan günümüze insanı ve insanlığı taşıyan aile yapısı günümüzde hem düşünsel hem de fiili saldırılarla sarsılmaya, dönüştürülmeye belki de yıkılmaya çalışılıyor. Bu yönelimdeki çabalar son birkaç on yılda büyük bir merhale kat etmiş olsa da insanlığı mayalayan bu yapıyı korumak isteyenler de ciddi gündemler üretiyor. Bu anlamda Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından 2025 yılı “Aile Yılı” ilan edildi. Bu uğurda fikir mücadelesi yürütenlerden biri de yazar ve Ak Parti Kayseri Mv. Ayşe Böhürler. Aile kurumunun insana biçim veren en önemli unsurlardan biri olduğunu ve onun ortadan kalkmasının insanın ve toplumun sonu olacağını düşünen Böhürler ile ailenin mahiyetini, anlam dünyamızdaki yerini, insanlık adına gördüğü işlevi, geleceğini, içine düşürülmek istendiği girdap ve çıkmazları, koruma yollarını ve bu amaçla günümüzde gözetilen stratejileri konuştuk.

Sibel Eraslan

Aile sadece anne baba ve çocuklardan oluşan günümüzün modern aile tanımı olarak daraltılmamalı. Cenab-ı Allah İslam toplumunun nizamını ve esasını aile üzerinden teklif etmiştir. Evet, birey, insan teki...

Handan Coşkun

Yakın geçmişe kadar aile dediğimiz yapının otorite kısmında anne ve babalar yer alırken, bugün artık çocukların merkeze yerleştiği, “çocukerkil” olarak tanımlanan bir aile yapısıyla karşı karşıyayız. Bu yeni dönem özellikle çağdaş pedagojinin çocuk merkezli görüşünün en ideal yöntem olarak savunulmasıyla başladı ama denge şaştı.

Muhammed Bâkır Köse

Hepimiz çocukken resim derslerinde ev resimleri çizdik. Bu evler genellikle müstakil, tek katlı, çatısı kırmızı kiremit döşeli, küçük bacalı, etrafı ağaçlarla bezeli evlerdi. Çocuk muhayyilesinin ürettiği bu şirin evlerde yaşayan aileler de yine aynı muhayyilenin ürünü olarak kendi yağında kavrulan, evin bahçesinde oyunlar oynayan mutlu ve huzurlu ailelerdi. Çocukluk hafızasından kalan bir alışkanlıkla “aile” deyince zihnimizde çoğu zaman aynı masum manzara canlanıyor. Oysa her kavram gibi aile de birkaç yönü bünyesinde barındıran hatta her zaman masum kalamayan bir kavram. Çocukken çizdiğimiz o masum evlerin içinde yaşayan aileler, gerçek dünyada bazen sınırları aşan bir güce dönüşebiliyor. Kimi zaman bir ülkenin kaderini belirliyor, kimi zaman dünya ekonomisini yönlendiriyor, kimi zaman da spor, medya ve eğlence sektörlerinde adeta imparatorluk kuruyorlar.

Birol Biçer

Öyle bir dünyaya yetiştik ki ulvisi süflisi her kavram, her kurum, her şey tartışılıyor, sorgulanıyor, örseleniyor. Bir yapı-sökümcülük modasıdır, almış başını gidiyor. Aile için bile durum böyle. Ailenin nesi tartışılır, neresi eleştirilir, nasıl yeniden kurgulanmak istenir, hangi akla hizmet yıpratılır, anlamak mümkün değil. Ama gelin görün ki dünyada el atılmadık yapı kalmadığından olsa gerek, aile de bir şekilde bir yerlerinden çekiştirilip duruyor. Mağara devirlerinden beri yetişen insanlar ailede doğup, yetişmediler mi? Ya nereden çıkacaklardı ki? Toplumun yapı taşı olduğu kadar bireyin de kuluçkası olan aile, sadece aleyhine değil, lehine konuşmak için bile fazlasıyla hassas, hele hele onu herhangi bir ideoloji perspektifinde şekillendirmeye çalışmak gerçek bir zaman ayarlı bomba. Bu konuda anlaşılabilir tek tartışma “aile nasıl ihya edilir, nasıl desteklenir, nasıl donanımlı hale getirilebilir, düzgün ve sağlıklı ailelerin oluşması için nasıl bir ortam sağlanabilir?” olmalı. O yüzden buradan sesleniyoruz: Baylar, bayanlar; lütfen ellerinizi çekin ailenin üzerinden.

Lacivert Yazı İşleri

ABD HOOD AİLESİ MİSYONLARI YILANLARIN PR'INI YAPMAK Baba Kevin, anne Rachel ve oğulları Kyler ve London'dan oluşan Hood ailesinin yılan aşkı 2012'de başlamış. Bu tarihte oğullarının doğum günü...

Gökhan Ergür

Düşüncesi, görüntüsü, anlamı, tüketimi kontrol edilen insanın doğal olarak sıyası seçimleri de kontrol edilmeye başlanıyor. İnsanlar kendi önlerine sürülen sloganları ve ideolojileri düşünmeden, tartışmadan, kör bir bağnazlıkla kabul etme ve savunma eğilimindeler artık. Bu da kitlelerin daha kolay yönetilmesi ve yönlendirilmesine imkân sağlıyor.

BİZE ULAŞIN