Ekrem Demirli yazıları - Lacivert Dergi

Ekrem Demirli

AMERİKA VE AHLAKİ ÖNDERLİK MESELESİ

02 Aralık Pazartesi2024 Başlığı okuyan izan sahibi birçok insan "Ne zaman ahlaki önder olmuştu da şimdi kaybediyor?" diye haklı bir serzenişte bulunabilir. Bu serzenişte onlara katılsam bile, öyle veya böyle tarihsiz olmanın...

AİLE VE EVLAT: ÇEKİRDEK AİLE SORUNU ÜZERİNE BİR MÜLAHAZA

21 Ekim Pazartesi2024 İlahi kelamda insana yüklenen “emanet”i anlayabileceğimiz en gerçek anlardan biri “ebeveyn” olduğumuz andır. Balzac’ın “Baba oldum Tanrı’yı anladım” mealindeki sözü, ebeveyn olmak ile insanın üstlendiği ötekinin sorumluluğunun ağırlığını hatırlatır.

BAZEN FANATİK OLMAK İYİLİK OLABİLİR!

13 Ağustos Salı2024 Fanatik tabirini modern dünyanın öteki dünyaları ehlileştirmesinin aracı olarak görmek gerekir. Modern dünya dine ve geleneksel değerlere onların bütün iddialarını iptal eden dayatmalarda bulunuyor, onları maskaraya döndürmeye çalışıyor. Hristiyanlığın modern dünya içinde getirildiği hal bu maskaralık iken görece buna direnen İslam ise “fanatik” ve “deli” sayılıyor.

İNSAN NİÇİN ŞAHİT ARAR?

26 Haziran Çarşamba2024 Bunca bilinme, görünme ihtimaline karşılık insanların yaşadıkları büyük memnuniyetsizlik ve hayal kırıklıklarının (intiharlar) en önemli nedeni ifşanın -insanı göstermek ve ona şahit bulmak yerine- “özneyi örtmek” şeklinde bir neticeyle amacı yok etmiş olmasıdır.

RAMAZAN KÜLTÜRÜYLE ORUCU UNUTMAK

17 Nisan Çarşamba2024 Oruç, gücünün ve iştahının kırılmasıyla bedenin ruh üzerindeki etkisini azaltmak amacıyla yapılan ibadettir. İştahın iki göstergesi olan mide ve kan gücünün kırılmasıyla bedenin ruh üzerindeki baskısını azaltmak orucun gayesini teşkil eder.

BATI NERESİDİR VE İSLAM NERELİDİR?

25 Ocak Perşembe2024 Batı daha çok bir dünya görüşüne, dünyanın kendisine göre şekil alması gereken bir idealler bütününe, insan zihninin nihai yetkinliğini teşkil eden bir perspektife atıf yapan bir tabirdir. Günümüzde tartışmamız gereken, “Batı tanımı geride dünyanın kalan kısmı için bir alternatif teşkil edebilecek bir Doğu bırakmış mıdır, bırakmamış mıdır” sorusudur.

YAHUDİLİK MUHARREF OLMASAYDI NE DEĞİŞİRDİ: TAHRİF VE NESİH ÜZERİNDEN DİNLERİ DÜŞÜNMEK

29 Aralık Cuma2023 Yahudilik ile Hristiyanlığa bakarken Müslüman toplumun perspektifine hâkim olan ana kavram, her ikisinin tahrif edilmiş ve hakikatlerini yitirmiş dinler olduğunu belirten "tahrif" kavramıdır. Tahrif ve...

GÖRÜNENİ GÖRÜNMEYEN KISMIYLA TANIMAK VEYA DÜNYANIN CİLASININ DÖKÜLMESİ: BU FENOMENİN NUMENİ NEREDE?

19 Aralık Salı2023 Kartezyen felsefenin etkisiyle sistematik metafizik eleştiriyi temel amaç haline getiren Kant felsefesinin akabinde yazılan metinlerin odağındaki en etkili kelimelerden/kavramlardan biri "fenomen"dir....

BEDEN İLE RUH: MAZİDEKİ BİR TARTIŞMANIN KÜLLERİNE ÜFLEMEK

19 Eylül Salı2023 İnsanın ahlaklanması ruh ile beden arasındaki zıtlıktan, ruhun değerleri ile bedenin arzuları arasındaki çelişkilerden doğar. İslam tasavvuf geleneğinde bu durum at, merkep gibi hayvanlar ile onlara binen süvari benzetmesiyle izah edilir. Süvarinin atı yönetebilmesi ruhun bedene hâkimiyeti anlamına gelir. İnsanın ahlaklanması ruh ile beden arasındaki zıtlıktan, ruhun değerleri ile bedenin arzuları arasındaki çelişkilerden doğar. İslam tasavvuf geleneğinde bu durum at, merkep gibi hayvanlar ile onlara binen süvari benzetmesiyle izah edilir. Süvarinin atı yönetebilmesi ruhun bedene hâkimiyeti anlamına gelir.

SİHİRLİ BİR KELİME OLARAK ENERJİ: BELİRSİZ KELİMELERLE İLETIŞİM SORUNU VEYA ANLAŞMADAN KONUŞMA ARZUSU

17 Mayıs Çarşamba2023 Herhangi bir şey ötekinden mutlak anlamda izole edilemez, her şey bir şekilde ötekiyle ilişkilidir. Büyük metafizikçi Konevi'nin ifadesiyle, bir şey, bilfiil bir şey iken bil kuvve ötekini ihtiva eder...

İNSAN VE MEKÂN: MEMLEKET ONTOLOJİSİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

17 Nisan Pazartesi2023 Tasavvuf düşüncesinde beden insan ruhunun mekânı olarak kabul edilir. Beden ruhun memleketidir ve beden ile ruhun ilişkisini yurt ile yurda yerleşen arasındaki ilişki gibi tasavvur etmek gerekir.

NEREYE GİDİYOR DÜNYA: AĞIR ÇAĞLARDAN KOŞAN ZAMANA DOĞRU

23 Mart Perşembe2023 Geçmişe özlem ve hadiselerin yenilenmesine tereddütle yaklaşma duygusunun insan doğasındaki köklerini tahlil ederken karşılaştığım en hoş örneklerden biri Arap edebiyatının Hz. Âdem'e nispet ettiği bir...

TÜKETİM ARZUSUNUN GİZLEDİĞİ: MODERN İNSAN, ÜRETMEK VE HAYATIN UNUTULMASI

20 Ocak Cuma2023 Eski ahlak kitaplarında zikredilen birçok örnek modern insana tuhaf gelir, tam olarak neden söz edildiğini anlamak veya söylenen karşısında ikna olmak mümkün olmaz. Bu örnekler arasında en garip olanı...

ELEŞTİRİ VE MÜŞKÜLPESENTLİK: MÜSLÜMAN TOPLUMDA DÜŞÜNCE HAYATI VE ELEŞTİRİ

19 Aralık Pazartesi2022 Eleştiri herhangi bir ürünün veya düşüncenin iyiliğini izhar etmek üzere yapılır veya yapılmalıdır. "Eleştiri bir sevgiden doğmalıdır" derken George Steiner bunu kast etmiş olmalıdır. Steiner bunu "doğmalıdır"...

İRADEYİ MUSİKİNİN ETKİSİNDEN KORUYABİLMEK: İBADET HAYATINDA MUSİKİNİN İŞLEVİ

21 Ekim Cuma2022 İki alan çağımızda geçmiş zamanlara göre yaygın bir meşruiyete mazhar olmuş, kadim dünyadaki görece durumlarına kıyasla daha tartışılmaz ve eleştirilemez paye kazanmıştır. Bunlardan biri bilimler arasında...

LAKAPLARLA YÖNETMEK: GÖRÜNTÜ VE ALGIDA KAYBOLAN BEN

18 Ağustos Perşembe2022 İbnü'l-Arabi Fütuhat'ta Kabe'yi tavaf ederken yaşadığı garip bir hali aktarır. Ona göre garip olmasa bile çağdaş okurun inanmakta güçlük çekebileceği bir hadiseyi aktarır desek daha doğru anlatmış olabiliriz...

SÜBJEKTİF DİN TELAKKİSİ

04 Temmuz Pazartesi2022 İbn Sina Tanrı'yı bilmenin imkanından söz ederken "Tanrı'nın mertebesi herkesin varabileceği bir yer olamayacak kadar yücedir" dedikten sonra başka bir söz daha söyler ki, dini ve ahlaki hayatta insanları...

EYLEMSİZLİK HALİNDE TEFEKKÜR: NİÇİN ORUÇ TUTARIZ?

18 Nisan Pazartesi2022 İnsan yemek, içmek ve cinsellikten uzaklamakla kim olduğunu yeniden düşünmeye çalışır, yeryüzündeki varlığını bir kez de yemeksiz ve cinselliksiz düşünür. Orucun yeğane amacı kurbiyet, yani hakk'a yakınlıktır.

Kesinlik ve Sabit Değer Arayışı İnsanlığın Mağarası mıdır?

19 Ocak Çarşamba2022 Mağaranın” dışına çıkma cesareti veren şey, gerçeklik hakkındaki kesinlik umudumuzdur; insan ancak öyle bir bilgi için “mağaradan” çıkabilir.

Görünmek Arzusu: Algı ve Gerçeklik Arasında Sıkışan Benlikler

28 Aralık Salı2021 Gerçek iktidar ancak gerçek var oluş yolunda bulunabilir. Tasavvufun en önemli ilkelerinden birini teşkil eden melamet tam da budur: Melamet insanın hakikate giden yolculuğunda imajları aşarak mutlak ferdiyete gidebilecek cesareti göstermektir.

Masallarda Dile Gelen Hakikat: Mümkün Dünya Anlatısı Olarak Masallar

17 Kasım Çarşamba2021 Öteden beri düşünürler evrenin varlığını imkân ve zorunluluk üzerinden açıklamak istemiştir. Bu kavramlaştırma Tanrı'nın varlığını mümkün varlıklar üzerinden açıklayarak âlemi O'nun cömertliğinin ürünü...

Doğayı bencilce savunmak: Yeni bir sözleşme mümkün müdür?

20 Eylül Pazartesi2021 Modernleşme ile birlikte bozulan insan-doğa “nikâhı” yerini saygısız ve şehvet esaslı bir ilişki türüne bırakmış, insanın doğa ile ilişkisi ahlaki muhtevadan koparak bir tahakküm ve istilaya dönmüştür.

İslam geleneğinde çağdaş kavramları bulabilir miyiz?

17 Ağustos Salı2021 Müslüman düşüncenin kelimenin hakiki anlamıyla yeni ve kapsamlı içti hatlara ihti yacı vardır. Müslümanların yaşadıkları dünyada ahlak, hukuk ve siyasetle ilişkilerini sahici ve tutarlı bir şekilde tesis etmeden bireysel kimliklerini korumaları söz konusu olmayacaktır.

Allah'ın varlığı meselesi üzerine düşünmek: Allah'ın varlığının ispatı mümkün müdür?

18 Mayıs Salı2021 Günümüzdeki büyük sorun şudur: Dindarlık insanlar arasında süratle yaygınlaşırken entelektüel ortamlarda neredeyse en zayıf dönemini yaşamaktadır. Bu çelişkinin aşılması mümkün görünmüyor, fakat daha makul bir seviyede tutulması mutlak bir zarurettir.

Yunus’un şiirinde vahdet-i vücud anlayışı bulunabilir mi?

20 Nisan Salı2021 Yunus’un aşk anlayışında dikkatimizi çeken esas yön ezeli insan fikridir. Onu bir metafizikçi düşünür kılan veya o düşünceye yaklaştıran ana tavır burada tebarüz eder: Ezeli insan fikri! Peki, niçin aşk? Çünkü aşk bir ağacın kökleri ile dalları arasındaki bağın anlatımıydı.

Bir cesaret tanımı: Korkmaktan korkmadan duyguları yönetebilmek

17 Şubat Çarşamba2021 Her birimiz durmak ile gitmek arasında sınanırız. Hayatı ikilem içinde yaşarız gerçekte, Hz. Musa’nın yaşadığı her birimizin ömründe defalarca tecrübe ettiğidir: Durmak ile gitmek arasında denendiğimiz her durumda Musa’nın annesiyizdir

Modern dünyada dindarlık: Dinler altın çağlarını yaşıyor olabilir mi?

02 Şubat Salı2021 Din modernleşme ile birlikte daha geniş bir yayılma hızına kavuştu, toplumlar dinleriyle tanışma sürecine girdi: Daha önce dindar idiler, şimdi bilgili dindar olmaya başladılar. Dinin bu gelişim süreci “arızi” bir durum veya bir yanılsama değilse, bir paradoks ile karşı karşıyayız: Din bugün bütün dünyada altın çağını yaşıyor olabilir.

Müslüman dünyada evrensel başarı sorunu ve entelektüel savrulmalar

15 Aralık Salı2020 Konu veya alan ne olursa olsun evrensel başarı listesine girebilecek isimlerden yoksunluk Müslüman toplumları asrın dışına iteliyor. Herhangi bir alanda “evrensel” isimler çıkarmadaki başarısızlıklar kaderimiz olduğu sürece “fobik” görüleceğimiz kesindir.

Himmeti buğdaya döndürmek: Tasavvuf ve iktidar arzusu

17 Kasım Salı2020 Din bize erdemlere erdikten sonra daha önce bir kere terk ettiğimiz iktidara tekrar dönmemeyi salik verir; çünkü dindarlikla yapilabilecek en kötü iş, dünyevi bir iktidar inşa etmek ve güç devşirmektir. Bu yüzden hemen bütün peygamberler “sizden bir şey istemiyorum” diyerek tebliğe başlar.

Dört yıl sonra 15 Temmuz şehitlerini yad ederken: İhaneti kader görmemek

17 Temmuz Cuma2020 15 Temmuz, ülkemizin “kilid-i mülk-i İslam” (İslam ülkesinin kilidi) olduğu gecenin adıdır. O kilit açılsaydı İslam memleketi düşecek, kilit korunduğunda istikbale umutla bakabilecekti.

YENİ YAZILAR

Ümit Özdemir

Sosyal medy anın da etkisiyle sembolleri sıkça görülmeye başlayan Satanizm ve paganizm bizim milletimize, kültürümüze ve inanışımıza uyan bir akım değil. Asıl hedefinde çocuklar ve gençlerin temiz zihinleri, temiz gönülleri var. Bu nedenle öncelikle onların çok dikkatli olması gerekiyor.

Mehmet Necdet

Birçok faşistin ve diktatörün metafizik uygulamalara meraklı olduğu ve bu tür marifetlere sahip kimseleri yakınlarında bulundurdukları bilinen bir gerçek. Metafiziğin karanlık ve yıkıcı uygulamalarından medet umma eğiliminin altında her şeyd en önce güç arayışı ve görüşlerine meşruiyet kazandırma isteği yatar.

Birol Biçer

İSRAİL NIR BEN ARTZI KABALİST HAHAMDAN İSRAİL KARŞITLARINA METAFİZİK TEHDİTLER İsrail'in ve Siyonistlerin bu ülkenin vahşetine ve insanlığa karşı işlediği suçlara tepki gösterenleri susturmaya...

Samet Şahin

Gıda güvenliği, soğuk zincir nedir, neden çok önemlidir? Soğuk zinciri kırılmış gıdalar ne gibi riskler taşır? Marketlerden dondurulmuş gıda alırken nelere dikkat edilmelidir? Limon suyu ile limon sosu aynı şey midir?

Tahsin Yıldırım

Spiritüalizm 1850’li yıllardan itibaren Osmanlı coğrafyasına girer.Türk toplumuna merak duygusu ile giren ve yaygınlaşan spiritüalizm, ruh çağırma, ruhçuluk edebiyatta da kendini gösterir. Birçok yazarın hayatlarında ve çeşitli edebi türlerde kaleme aldığı metinlerinde spiritüalizmin izlerini görmek mümkündür.

Said Ercan

Netflix’e yönelik eleştiriler çoğunlukla cinsiyet sapmaları üzerinden gelirken bu alanda altı oyulan inanç sistemleri göz ardı ediliyor. Sinsice ilerleyen bu projenin ana hedefleri arasında Türk gençleri yer alıyor.

Bayram Ali Çetinkaya

Onuncu yüzyılda ortaya çıkan İhvân- ı Safâ topluluğunu, yaşadıkları dönemde var olan çeşitli bilimlerle ilgili arkalarında bıraktıkları 52 risâleden (Resâilu İhvâni's-Safâ ve Hullani'l-Vefâ) tanıyoruz....

Eda Dikmen

Gizemli öğretiler üzerine kurulduğu ileri sürülen ve sahip oldukları sırlı bilgileri yalnızca mensuplarına aktardığı iddia edilen gizli örgütler yüzlerce yıldır merak konusu. Varlıkları da öğretileri de kalın bir esrar perdesi ardında kaldığı için haklarında türlü komplo teorileri üretilmiş. Ezoterik ve mistik bir yapıya sahip olduğu söylenen bu örgütlerin insanları yönetmek, ekonomiyi ele geçirmek, dini inançları yok etmek ya da yeni bir dünya düzeni kurmak türünden hedefler güttüklerine dair pek çok komplo teorisi bulunuyor. Bu yazıda, ezoterizmin derinliklerine inerek, gizli örgütlerin tarihine, sembollerine ve etkilerine dair merak edilenleri ortaya koymaya çalışacağız. Ülkemizde de FETÖ gibi benzerleri bulunan örgütler, insanların inançlarını kolay yoldan sömürmenin yollarını çok iyi biliyorlar.

İsmihan Şimşek

Ezoterizmin temel iddiası, hakikat bilgisinin sıradan insanların bilebildiği bilgilerden çok farklı olduğudur. Buna göre sıradan insanlar bu bilgileri kavrayamaz, akılları karışır, ruh sağlıkları bozulur....

Ahmet Özhan

Dinin tarihselci açıdan okunmasına dair Tarihselcilik aslında çok doğal bir şeydir ve sadece hadisenin yaşandığı zamana ait bir şey değil. Orada baş vermiştir ama bütün zamanlar için o bir referanstır....

BİZE ULAŞIN