Ekrem Demirli yazıları - Lacivert Dergi

Ekrem Demirli

MODERN DÜNYANIN AYIRICI NİTELİĞİ OLARAK MESLEK VE ÜRETİM: HAYATIN ANLAMI BİR İŞE YARAMAK MIDIR?

09 Nisan Çarşamba2025 'Karşılaştırma' yöntemi yazı yazarken verimli bakış açıları sunar, konunun birçok yönünü ortaya çıkarmaya katkı sağlar lakin karşılaştırma yaparken iki tarafı eşit ölçüde en azından birbirine yakın şekilde...

VEFATININ 751. YILINDA BÜYÜK METAFİZİKÇİ SADREDDİN KONEVÎ‘Yİ ANARKEN

28 Mart Cuma2025 DÜRÜLMÜŞ ÇADIRIN ARDINDAKİ ZAYIF IŞIK Bu topraklar üzerinde yaşamış en büyük metafizikçi, en etkili eserlerin yazarı, en önemli düşünür, hiç kuşkusuz Sadreddin Konevî 'dir. Konevî ve başta hocası, sonra...

GEÇMİŞ İLE MODERN DÜNYANIN ÜSLUP BİRLİĞİ: HER ŞEY DEĞİŞİRKEN SABİT KALAN BAĞNAZLIK

10 Mart Pazartesi2025 Düşünce ile dil bilhassa düşüncenin açıklandığı-savunulduğu üslup arasındaki ilişkiyi düşüncenin seviyesini gösteren bir ölçüt olarak görmek istesek, üsluptaki sabit ve değişmez yapıya göre, düşünce alanında...

AMERİKA VE AHLAKİ ÖNDERLİK MESELESİ

02 Aralık Pazartesi2024 Başlığı okuyan izan sahibi birçok insan "Ne zaman ahlaki önder olmuştu da şimdi kaybediyor?" diye haklı bir serzenişte bulunabilir. Bu serzenişte onlara katılsam bile, öyle veya böyle tarihsiz olmanın...

AİLE VE EVLAT: ÇEKİRDEK AİLE SORUNU ÜZERİNE BİR MÜLAHAZA

21 Ekim Pazartesi2024 İlahi kelamda insana yüklenen “emanet”i anlayabileceğimiz en gerçek anlardan biri “ebeveyn” olduğumuz andır. Balzac’ın “Baba oldum Tanrı’yı anladım” mealindeki sözü, ebeveyn olmak ile insanın üstlendiği ötekinin sorumluluğunun ağırlığını hatırlatır.

BAZEN FANATİK OLMAK İYİLİK OLABİLİR!

13 Ağustos Salı2024 Fanatik tabirini modern dünyanın öteki dünyaları ehlileştirmesinin aracı olarak görmek gerekir. Modern dünya dine ve geleneksel değerlere onların bütün iddialarını iptal eden dayatmalarda bulunuyor, onları maskaraya döndürmeye çalışıyor. Hristiyanlığın modern dünya içinde getirildiği hal bu maskaralık iken görece buna direnen İslam ise “fanatik” ve “deli” sayılıyor.

İNSAN NİÇİN ŞAHİT ARAR?

26 Haziran Çarşamba2024 Bunca bilinme, görünme ihtimaline karşılık insanların yaşadıkları büyük memnuniyetsizlik ve hayal kırıklıklarının (intiharlar) en önemli nedeni ifşanın -insanı göstermek ve ona şahit bulmak yerine- “özneyi örtmek” şeklinde bir neticeyle amacı yok etmiş olmasıdır.

RAMAZAN KÜLTÜRÜYLE ORUCU UNUTMAK

17 Nisan Çarşamba2024 Oruç, gücünün ve iştahının kırılmasıyla bedenin ruh üzerindeki etkisini azaltmak amacıyla yapılan ibadettir. İştahın iki göstergesi olan mide ve kan gücünün kırılmasıyla bedenin ruh üzerindeki baskısını azaltmak orucun gayesini teşkil eder.

BATI NERESİDİR VE İSLAM NERELİDİR?

25 Ocak Perşembe2024 Batı daha çok bir dünya görüşüne, dünyanın kendisine göre şekil alması gereken bir idealler bütününe, insan zihninin nihai yetkinliğini teşkil eden bir perspektife atıf yapan bir tabirdir. Günümüzde tartışmamız gereken, “Batı tanımı geride dünyanın kalan kısmı için bir alternatif teşkil edebilecek bir Doğu bırakmış mıdır, bırakmamış mıdır” sorusudur.

YAHUDİLİK MUHARREF OLMASAYDI NE DEĞİŞİRDİ: TAHRİF VE NESİH ÜZERİNDEN DİNLERİ DÜŞÜNMEK

29 Aralık Cuma2023 Yahudilik ile Hristiyanlığa bakarken Müslüman toplumun perspektifine hâkim olan ana kavram, her ikisinin tahrif edilmiş ve hakikatlerini yitirmiş dinler olduğunu belirten "tahrif" kavramıdır. Tahrif ve...

GÖRÜNENİ GÖRÜNMEYEN KISMIYLA TANIMAK VEYA DÜNYANIN CİLASININ DÖKÜLMESİ: BU FENOMENİN NUMENİ NEREDE?

19 Aralık Salı2023 Kartezyen felsefenin etkisiyle sistematik metafizik eleştiriyi temel amaç haline getiren Kant felsefesinin akabinde yazılan metinlerin odağındaki en etkili kelimelerden/kavramlardan biri "fenomen"dir....

BEDEN İLE RUH: MAZİDEKİ BİR TARTIŞMANIN KÜLLERİNE ÜFLEMEK

19 Eylül Salı2023 İnsanın ahlaklanması ruh ile beden arasındaki zıtlıktan, ruhun değerleri ile bedenin arzuları arasındaki çelişkilerden doğar. İslam tasavvuf geleneğinde bu durum at, merkep gibi hayvanlar ile onlara binen süvari benzetmesiyle izah edilir. Süvarinin atı yönetebilmesi ruhun bedene hâkimiyeti anlamına gelir. İnsanın ahlaklanması ruh ile beden arasındaki zıtlıktan, ruhun değerleri ile bedenin arzuları arasındaki çelişkilerden doğar. İslam tasavvuf geleneğinde bu durum at, merkep gibi hayvanlar ile onlara binen süvari benzetmesiyle izah edilir. Süvarinin atı yönetebilmesi ruhun bedene hâkimiyeti anlamına gelir.

SİHİRLİ BİR KELİME OLARAK ENERJİ: BELİRSİZ KELİMELERLE İLETIŞİM SORUNU VEYA ANLAŞMADAN KONUŞMA ARZUSU

17 Mayıs Çarşamba2023 Herhangi bir şey ötekinden mutlak anlamda izole edilemez, her şey bir şekilde ötekiyle ilişkilidir. Büyük metafizikçi Konevi'nin ifadesiyle, bir şey, bilfiil bir şey iken bil kuvve ötekini ihtiva eder...

İNSAN VE MEKÂN: MEMLEKET ONTOLOJİSİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

17 Nisan Pazartesi2023 Tasavvuf düşüncesinde beden insan ruhunun mekânı olarak kabul edilir. Beden ruhun memleketidir ve beden ile ruhun ilişkisini yurt ile yurda yerleşen arasındaki ilişki gibi tasavvur etmek gerekir.

NEREYE GİDİYOR DÜNYA: AĞIR ÇAĞLARDAN KOŞAN ZAMANA DOĞRU

23 Mart Perşembe2023 Geçmişe özlem ve hadiselerin yenilenmesine tereddütle yaklaşma duygusunun insan doğasındaki köklerini tahlil ederken karşılaştığım en hoş örneklerden biri Arap edebiyatının Hz. Âdem'e nispet ettiği bir...

TÜKETİM ARZUSUNUN GİZLEDİĞİ: MODERN İNSAN, ÜRETMEK VE HAYATIN UNUTULMASI

20 Ocak Cuma2023 Eski ahlak kitaplarında zikredilen birçok örnek modern insana tuhaf gelir, tam olarak neden söz edildiğini anlamak veya söylenen karşısında ikna olmak mümkün olmaz. Bu örnekler arasında en garip olanı...

ELEŞTİRİ VE MÜŞKÜLPESENTLİK: MÜSLÜMAN TOPLUMDA DÜŞÜNCE HAYATI VE ELEŞTİRİ

19 Aralık Pazartesi2022 Eleştiri herhangi bir ürünün veya düşüncenin iyiliğini izhar etmek üzere yapılır veya yapılmalıdır. "Eleştiri bir sevgiden doğmalıdır" derken George Steiner bunu kast etmiş olmalıdır. Steiner bunu "doğmalıdır"...

İRADEYİ MUSİKİNİN ETKİSİNDEN KORUYABİLMEK: İBADET HAYATINDA MUSİKİNİN İŞLEVİ

21 Ekim Cuma2022 İki alan çağımızda geçmiş zamanlara göre yaygın bir meşruiyete mazhar olmuş, kadim dünyadaki görece durumlarına kıyasla daha tartışılmaz ve eleştirilemez paye kazanmıştır. Bunlardan biri bilimler arasında...

LAKAPLARLA YÖNETMEK: GÖRÜNTÜ VE ALGIDA KAYBOLAN BEN

18 Ağustos Perşembe2022 İbnü'l-Arabi Fütuhat'ta Kabe'yi tavaf ederken yaşadığı garip bir hali aktarır. Ona göre garip olmasa bile çağdaş okurun inanmakta güçlük çekebileceği bir hadiseyi aktarır desek daha doğru anlatmış olabiliriz...

SÜBJEKTİF DİN TELAKKİSİ

04 Temmuz Pazartesi2022 İbn Sina Tanrı'yı bilmenin imkanından söz ederken "Tanrı'nın mertebesi herkesin varabileceği bir yer olamayacak kadar yücedir" dedikten sonra başka bir söz daha söyler ki, dini ve ahlaki hayatta insanları...

EYLEMSİZLİK HALİNDE TEFEKKÜR: NİÇİN ORUÇ TUTARIZ?

18 Nisan Pazartesi2022 İnsan yemek, içmek ve cinsellikten uzaklamakla kim olduğunu yeniden düşünmeye çalışır, yeryüzündeki varlığını bir kez de yemeksiz ve cinselliksiz düşünür. Orucun yeğane amacı kurbiyet, yani hakk'a yakınlıktır.

Kesinlik ve Sabit Değer Arayışı İnsanlığın Mağarası mıdır?

19 Ocak Çarşamba2022 Mağaranın” dışına çıkma cesareti veren şey, gerçeklik hakkındaki kesinlik umudumuzdur; insan ancak öyle bir bilgi için “mağaradan” çıkabilir.

Görünmek Arzusu: Algı ve Gerçeklik Arasında Sıkışan Benlikler

28 Aralık Salı2021 Gerçek iktidar ancak gerçek var oluş yolunda bulunabilir. Tasavvufun en önemli ilkelerinden birini teşkil eden melamet tam da budur: Melamet insanın hakikate giden yolculuğunda imajları aşarak mutlak ferdiyete gidebilecek cesareti göstermektir.

Masallarda Dile Gelen Hakikat: Mümkün Dünya Anlatısı Olarak Masallar

17 Kasım Çarşamba2021 Öteden beri düşünürler evrenin varlığını imkân ve zorunluluk üzerinden açıklamak istemiştir. Bu kavramlaştırma Tanrı'nın varlığını mümkün varlıklar üzerinden açıklayarak âlemi O'nun cömertliğinin ürünü...

Doğayı bencilce savunmak: Yeni bir sözleşme mümkün müdür?

20 Eylül Pazartesi2021 Modernleşme ile birlikte bozulan insan-doğa “nikâhı” yerini saygısız ve şehvet esaslı bir ilişki türüne bırakmış, insanın doğa ile ilişkisi ahlaki muhtevadan koparak bir tahakküm ve istilaya dönmüştür.

İslam geleneğinde çağdaş kavramları bulabilir miyiz?

17 Ağustos Salı2021 Müslüman düşüncenin kelimenin hakiki anlamıyla yeni ve kapsamlı içti hatlara ihti yacı vardır. Müslümanların yaşadıkları dünyada ahlak, hukuk ve siyasetle ilişkilerini sahici ve tutarlı bir şekilde tesis etmeden bireysel kimliklerini korumaları söz konusu olmayacaktır.

Allah'ın varlığı meselesi üzerine düşünmek: Allah'ın varlığının ispatı mümkün müdür?

18 Mayıs Salı2021 Günümüzdeki büyük sorun şudur: Dindarlık insanlar arasında süratle yaygınlaşırken entelektüel ortamlarda neredeyse en zayıf dönemini yaşamaktadır. Bu çelişkinin aşılması mümkün görünmüyor, fakat daha makul bir seviyede tutulması mutlak bir zarurettir.

Yunus’un şiirinde vahdet-i vücud anlayışı bulunabilir mi?

20 Nisan Salı2021 Yunus’un aşk anlayışında dikkatimizi çeken esas yön ezeli insan fikridir. Onu bir metafizikçi düşünür kılan veya o düşünceye yaklaştıran ana tavır burada tebarüz eder: Ezeli insan fikri! Peki, niçin aşk? Çünkü aşk bir ağacın kökleri ile dalları arasındaki bağın anlatımıydı.

Bir cesaret tanımı: Korkmaktan korkmadan duyguları yönetebilmek

17 Şubat Çarşamba2021 Her birimiz durmak ile gitmek arasında sınanırız. Hayatı ikilem içinde yaşarız gerçekte, Hz. Musa’nın yaşadığı her birimizin ömründe defalarca tecrübe ettiğidir: Durmak ile gitmek arasında denendiğimiz her durumda Musa’nın annesiyizdir

Modern dünyada dindarlık: Dinler altın çağlarını yaşıyor olabilir mi?

02 Şubat Salı2021 Din modernleşme ile birlikte daha geniş bir yayılma hızına kavuştu, toplumlar dinleriyle tanışma sürecine girdi: Daha önce dindar idiler, şimdi bilgili dindar olmaya başladılar. Dinin bu gelişim süreci “arızi” bir durum veya bir yanılsama değilse, bir paradoks ile karşı karşıyayız: Din bugün bütün dünyada altın çağını yaşıyor olabilir.

YENİ YAZILAR

Mustafa Akar

Modern çağın yeni bir hastalığı var: Sağlıklı olma zorunluluğu. Giderek daha çok kişi, iyileşmekten çok “hatasız yaşamak” için uğraşıyor. Artık hastalık korkusu, hastalığın kendisinden daha bulaşıcı. Bu sayımızda, sağlığın anlamını yeniden ele almak niyetindeyiz.

Lacivert Yazı İşleri

İSKOÇYA SCOTT DAVIS SAĞLIKLI YAŞAM GURUSUNA DÖNÜŞEN ESKİ GANGSTER Scott Davis birkaç yıl öncesine kadar İskoçya'da East Kilbride şehrinde gangsterlik yapıyor, kirli işlerle hayatını kazanıyordu. Ancak...

Hümeyra Yabar

Doğu kültürleri yaşlılığı bilgelik ve saygıyla karşılarken, Batı onu bir zayıflık belirtisi olarak görüyor. Ölümden nasıl korkuyorsa yaşlılıktan da öyle korkuyor modern insan. Yaşlılığı durdurmak bir bakıma ölüm fikrini de uzakta tutmak anlamına geliyor onun için. Ölüm meleği geldiğinde onu tanımasın diye türlü yollara başvuruyor.

Bercan Tutar

Savaş endüstrisi için çatışma ve kaotik krizler nasıl bir gelir kapısı ise sağlık endüstrisi ve büyük ilaç şirketleri için de hastalıklar eşsiz bir zenginlik kaynağıdır. Haliyle savunma endüstrisi çatışma...

Eda Dikmen

Son yıllarda alternatif tıp, giderek daha fazla insanın ilgisini çekiyor. Sağlık sorunlarına çözüm arayan ya da daha genç ve dinç görünme çabası içine giren birçok kişi, modern tıbba yüz çevirerek alternatif tıp uygulamalarına yöneliyor. Gündelik sohbetlerimizde hacamat yaptırdığını, akupunktur tedavisi gördüğünü ya da refleksolojiye veya benzeri yöntemlere başvurduğunu anlatanlara sıkça rastlıyoruz. Sıhhat açısından çok geniş bir uygulama alanına hitap eden bu yöntemler, genellikle modern tıbba destek olarak düşünülseler de bazen tamamen ana tedavi olarak tercih edilebiliyorlar. Ancak, bilinçsizce uygulandığında sağlık açısından riskler de barındırıyorlar. Bu tedavilerden fayda gördüğünü iddia edenler kadar bunlara şüpheyle yaklaşanlar da az değil. Peki, bu tedaviler gerçekten işe yarıyor mu? Hangi durumlarda faydalı olabilirler? Bu bölümde popüler alternatif tedavileri inceleyeceğiz.

Muhammed Bâkır Köse

Modern tıp, belli kesimler tarafından insanlık tarihinin büyük kazanımlarından biri olarak kabul ediliyor. Fakat gerek ilaç ve gıda endüstrisiyle ilgili konuşulanlar gerekse Covid-19 pandemisinden bu yana yaşadığımız kafa karıştırıcı süreç, modern tıbbın insanlığa kazandırdıklarının yanında kaybettirdiklerine de odaklanmamız gerektiğini hatırlattı bize. Bu noktada gözler akademik tıp anlayışının dışında konumlanan, kadim öğretileri ve alternatif tıp anlayışlarını gündeme getiren hekimlere yöneldi. Onlar, modern tıp sisteminin eksikliklerine işaret ederek farklı teşhis ve tedavi yaklaşımlarına bakılması gerektiğini hatırlatıyor. İnsanın sadece maddeden ibaret değil, ruhu olan bir varlık olduğunu ve şifa anlayışını buna göre şekillendirmemiz gerektiğini söyleyen üç hekimle; Mehmet Kasım, Şemsinur Gafur ve Ufuk Işılay Erdoğan’la konuştuk.

Birol Biçer

50 yaşından sonra nasıl daha enerjik olabilirsiniz, bağışıklığı güçlendiren altın formül, kansere karşı direnç kazanmanın yolları, en sağlıklı beslenme diyetleri, gençleşmenin 10 kestirme yolu, alzheimerdan korunma reçetesi, fit kalmanın püf noktaları, yüzde yüz bağışıklık, sağlıklı zayıflama kürleri, ilaçsız tedavi, zihin gücüyle hastalıkları yenmek, homeopatik yaşam, ayurvedik beslenme ile zindeliğin sırları, evrensel şifa enerjisi terapisi, holistik şifa kürleri, fitness-pilatesyoga usulleri ve daha sayısız nice formül, tavsiye, diyet, terapi… Her yerden mantar gibi türeyen sağlıklı yaşam guruları, şifacılar, uzman doktorlar ve her türlü illetten korunma vaat eden binlerce sağlıklı kalma reçetesi… Bir zamanlar burun kıvrılan “kocakarı ilaçları” bile artık profesör doktorların dilinden düşmez oldu. Her şey gibi sağlığın da dahası, ekstrası ve dahi ultrasona boğulmuş durumdayız. İyi ama böyle bir bollukta kendimizi daha iyi hissetmemiz gerekmez miydi?

Enis Doko

Çağdaş ileri tıp çağında her zamankinden daha sağlıklıyız. Ancak paradoksal bir şekilde, insanlar sağlıkları konusunda daha önce hiç bu kadar endişeli olmamışlardı. İnsanlık tarihinde ölüm ve sağlıklı...

Zeynep Merdan

Her şey dönüştü. Sosyal medya imkânlarıyla birlikte iletişim stilimiz, hayat tarzımız, alışveriş yöntemlerimiz ve hatta hastalıklarımızı öğrenme şeklimiz bile değişti. Hastalıklarımızdan haberdar olma...

Sena Subaşı

"Doğru nefes alabiliyor musunuz?", "İçtiğiniz suyun kalitesinden emin misiniz?", "Yeteri kadar D vitamini kullanıyor musunuz?", "Saat kaçta yemeyi bıraktınız?", "Akıllı saatinizden kalp atışınızı kontrol...

BİZE ULAŞIN