Aralık 2016 | Dosya sözlük

Aralık 2016 | Dosya sözlük
Giriş Tarihi: 7.12.2016 12:11 Son Güncelleme: 7.12.2016 12:11
SAYI:30Aralık 2016
Bu sayıda geçen kavramlar ve sözcükler için sözlük.

Hurufilik:
Hurufilik ya da Hurufiyye, adını 'harfler' kelimesinden alan, kutsal metinlerdeki harflerin ve kelimelerin sayısı, sırası ve diziliminin belirli şifreler barındırdığı iddiasında bulunan bir akımdır. Hurufi hareketinin kurucusu 14'üncü yüzyılda yaşamış olan Fazlullah Esterabadi'dir. Kelime, cümle veya cümlecikleri oluşturan harflerin ebced değerlerinden metnin düz anlamı ile ilgili olmayan, telmih, ima, işaret gibi ikincil anlamlar çıkartan ve bu anlamlar üzerinden yeni anlayışlara yol açan yaklaşımlara verilen addır. İslam öncesi tarihte Yahudi Kabbalizmi de bu yöntemi kullanmıştır. İslam tarihinde Hurufilik İran, Azerbaycan ve Türkiye'de de 14 ve 15'inci yüzyıllarda etkin olan bir inanç akımı olmuştur.

Grotesk:
Dünyayı yabancılaştıran, onu eğlenceli ve hayali bir alana götüren, içinde esrarengiz, tekin olmayan güçlerin egemenliğinin yansıdığı, aslında bir araya gelmez gibi görünen şeylerin, bir oyun havasında birleştirilmesi. Varlıkların absürt özelliklerle yeniden tasvir edilmesiyle dünyaya ait olmayan bir olgu haline getirilme sanatı. Grotesk çizimlere sahip karikatürler bu konunun örnek eserleridir. Grotesk, Gotik mimaride de önemli bir öge olarak kullanılır. Edebiyatta ise grotesk tasvirleri, en çok korku edebiyatında yapılmaktadır.

İlm-i Havas:
Havas ilmi Kuran-ı Kerim ve sünnete bağlı kalarak yapılan manevi bir tedavi şeklidir. Rukye ilmi olarak da bilinir. Bu tedavi, mana âleminin doktorlarından ve hak mürşitlerinden alınan himmet ile yapılabilir. Aslen bir sır ilmi olan havas ilmine sahip olmak için çok uzun bir eğitim sürecinden geçmek gerekir. Bu ilmi öğrenebilmenin esası öğretici bir mürşidin eleğinden geçmeye bağlıdır. Elde edilmesi çok zordur.

Gender:
İngilizce kökenli bir sözcüktür. Türkçede cins ve cinsiyet anlamlarında kullanılır. İkincil anlam olarak cinsiyet olarak ifade edilen erkek veya kadını ya da dişil, eril özelliği ifade eder. Aralarında ortak özellikler bulunan varlıklar topluluğu anlamında da kullanılır.

Ezoterizm:
Grekçe 'iç, içsel' anlamındaki 'esoterikos' sözcüğünden türetilmiş bir kelimedir. Bir konudaki derin bilgilerin ve sırların ehil olmayanlardan gizlenerek, bir üstat tarafından sadece ehil olanlara öğretilen bir felsefi sistemdir.

Alterego:
1. İkinci şahsiyet, bir kimsenin ikinci şahsiyeti. 2. Çok yakın arkadaş, dost.

Echel:
Çok cahil. Çok bilgisiz.

Eşhas:
1. Kişiler, şahıslar. 2. Bir olayda veya edebî bir eserde yer alan kişiler.

Fürû-ı Fıkıh:
Fıkhın, şer'i delillerden elde edilen fıkhi hükümleri sistematik tarzda ele alan dalı.

Melun:
1. Allah tarafından lanetlenmiş olan. 2. Nefretle karşılanan, kötü, alçak.

Meratip:
Mertebe, basamak, derece, kademe.

Mesabe:
Değer, derece. Seğirtmek: Hızlı adımlarla ya da sıçrayarak, koşar gibi, bir yere doğru yürümek.

Teganni:
Şarkı söylemek. Zillet: Hor görülme, aşağılanma.

SIMON DE BEVIOR (1908-1986)
Paris'te dünyaya gelmiştir. Fransız yazar ve feminist filozof. Roman, felsefe, politik, sosyal deneme, biyografi, otobiyografi yazarı ve gazetecidir. Varoluşçu filozof Jean Paul Sartre'ın hayat arkadaşı olan Bevior, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra arkadaşlarıyla beraber kurdukları Modern Zamanlar gazetesinin editörlüğünü ölümüne dek sürdürdü. En önemli eseri olarak 1949'da yazdığı, kadınların gördüğü baskıların bilimsel incelemesini yaptığı ve modern feminizmin temellerini kurduğu İkinci Cins adlı kitabı sayılabilir. 1986'da Paris'de ölür ve Cimetière du Montparnasse Mezarlığı'na Sartre'ın yanına gömülür.

DAVID GILMORE (1946-....)
David Jon Gilmour, Cambridge'de dünyaya gelmiştir. Çocuk denecek yaşta kendisine hediye edilen bir gitarla sanat hayatı başlar. 1962'de 16 yaşındayken arkadaşlarıyla kurduğu Jokers Wild isimli blues rock tarzı bir grupla Paris'e gidip Avrupa turuna çıktı. Psychedelic rock tarzı müzik yapan efsanevi grup, Pink Floyd'un gitaristliğini ve solistliğini yaparak tarih sahnesinde yerini almıştır. David Gilmour'un, havacılık ile ilgili hobileri olan Gilmore aynı zamanda ciddi bir gitar koleksiyonuna da sahiptir.

İMAM BUHÂRÎ (810-870)
Tam künyesi Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu'fî el-Buhârî olan İmam Buhârî, Özbekistan'ın Buhara şehrinde miladi 810 yılında doğmuş bir İslam âlimidir. Buhârî on yaşlarında Buharalı muhaddislerden hadis öğrenmeye başladı. 16 yaşındayken annesi ve kardeşi Ahmed ile birlikte hacca gitti. Hac sonrası İmam Buhârî Mekke'de kalarak hadis ilminde ilerlemeye devam etti. Sonra ise diğer ilim merkezlerine gitmeye başladı. İslam tarihinin en önemli hadis âlimi olan Buhârî'nin önemi, sahih hadisleri ilk defa bir araya getirmesi ve bu konudaki en sağlıklı çalışmalardan birini yapmasıdır.

BİZE ULAŞIN