Memleket nedir? Bir bayram sabahı camiden çıkan insanların yüzlerindeki ifadedir. Memleket neresidir? Niyazi Mısri'nin "Derman arardım derdime, derdim bana derman imiş" dediği yerdir. Neresidir başka? Âşık Garip coğrafyasının kapsadığı alandır: Erzurum'dan Halep'e kadar çizilen eğridir.
Neresidir? Saraybosna'daki Başçarşı'da Türkiye'de seçim sonrası sandıklar sayılırken uzatılan mikrofona, "Türkiye yenilirse biz de yeniliriz" diyen Bosnalının o güzel gözleridir.
Sezai Karakoç'un inadıdır. Ellerini masaya vura vura konuşmasıdır memleket. Necip Fazıl'ın kısa Bafra içmekten cayırdayan sesidir. Yunus Emre'nin ayağını bastığı her yerdir. Şair Leyla Hanım'ın hüznüdür. Süleymaniye'yi görebildiğin her pencere önüdür. Necmettin Erbakan'ın "Bir çiçekle bahar olmaz, ama her bahar bir çiçekle başlar" dediği Konya'nın düz ovasıdır. İçinden kara tren geçen kartpostallardır. Geyikli kilimlerin asıldığı odalardır. Mevlit ve Yasin okunan, üzerine limonata içilen evlerdir.
Neresidir memleket? Hay'dan gelip Hu'ya giden İbn Arabi'nin ayaklarının değdiği yerdir. Şeyh Harakani'nin mezarının bulunduğu topraktır. Arasta işçilerinin efkârıdır. Kız kardeşimizi istemeye gelen damat adayının utangaç elleridir. Halaların Kuran okurken yaşaran gözleridir memleket. Nişanlısının ailesine otobüsün dinlenme tesisinden pişmaniye alan teskeresini yeni almış askerdir memleket. 10 Muharrem'de Hz. Hüseyin'e ağlamaktan şişmiş gözleriyle "Âlem yüzüne saldı ziya" nutkunu söyleyen Halveti dervişidir memleket. Hz. Ali'nin zülfikârının kolyesini sevgilisine hediye eden genç kızdır memleket.
Karadeniz'in fındığıdır, çayıdır. Çukurova'nın pamuğudur. Bozkırın Muharrem Ertaş'ıdır. Zalım poyrazın gıcım gıcım gıcırdamasıdır. Kına yakılan mahcup ellerdir. Mehmet Zahid Kotku Hazretleri'nin gülümseyen yüzü ve bembeyaz sakallarıdır. Oğlu şehit olmuş annelerin her dem ıslak yaşmaklarıdır. Dolmuşçuların kahrı, otobüsçülerin metanetidir. Hacettepe önünde boş tabutla bekleyen hemşerilerdir. Kerkük türküleridir. Burma bileziklerdir. Pilavı ekmekle yiyen mahzun üniversitelilerdir. Sigara yanıklarından delik deşik olmuş kahve masalarıdır. Refik Halit Karay'ın bir hikâyesidir memleket.
Memleket nedir? Gökyüzüne bak görürsün…
